Ölü Canlar, Rusca , Myortvyje dushi Ukrayna asilli Rus romancisi ve oyun yazari Nikolay Vasilyevic Gogolun ilk cildini 1842de tamamladigi ve bitirilememis romanidir. Romanin konusunu kendisine Puskin önermistir. Üc cilt olarak tasarlanan roman; aslinda Dantenin Ilahi Komedyasi örnek alinarak yazilmistir.
Ilk cilde, romanin bas kahramani Cicikovun kendi cikarlari ugruna yaptigi kötülükler damgasini vurmustur. Gogol, cehennemi anlattigi bu bölümden sonra cenneti anlatacagi, Cicikovun ahlak ve vicdan sahibi oldugunu gösterecegi ikinci cildin el yazmalarini, gecirdigi bir buhran sonucu yakmistir. Daha sonra birkac kez daha yazmaya calistigi bu bölümler, sonradan yayimlanmistir.
Cicikov, Rusyada sehir sehir dolasip, feodal kanunlara göre toprak sahiplerinin mali olan köle köylüleri satin almaktadir. Ancak istedigi köylüler; calismasini iyi bilen ya da saglikli olanlar degil, tam aksine ölü olanlardir. Dönemin elestiri oklarini üzerine ceken feodal yapisinin temeli olan fikirlerle karsi koyan roman, bu bakimdan belli kesimlerin sözcüsü olmustur.
Ölü Canlarin Türkceye cevrilmis tüm kitaplari, Alexander Eliasbergin 1946da Kiepenheuer tarafindan yayimlanan 10. baskisi 1952 esas alinarak indirgenmis; bazi istisnalar disindaki özel isimler Türkcelestirilmistir.
