Osmanli son dönem kalem erbabindan Cerkesseyhizade Halil Halidin 1869-1931 Ruznamesi ile Ingiliz ve Osmanli siyasetine dair yine Ingilizce nesrettigi üc kitapcik ve iki makalesinin Türkcede ilk kez yayinlanan cevirilerinden olusuyor. Gerek Ruzname, gerekse diger yazilar müellifin üslup sahibi bir yazar olmasinin yani sira dönemin siyas olaylarina nüfuz kabiliyetini göstermesi acisindan da dikkat cekici unsurlar tasiyor.
Halil Halid, ilmiye sinifina ve tasavvuf cevrelerine mensup bir ailenin ferdi olarak calkantili bir genclik döneminden sonra ailev meseleler ve hürriyet taraftarligi nedeniyle, 1894 yilinda Ingiltereye firar etmis ve 1911 yilina kadar bu ülkede yasamini sürdürmüstür. Ruznamesi, basliginin ifade ettigi gibi bir günlük olmaktan ziyade Ingiltereye kacisina kadarki hayatini anlattigi bir hatirat mahiyetindedir. Ruzname, Ingiliz halkini Osmanli toplumu hakkinda bilgilendirici ve Osmanliya karsi onlarda olusan bazi önyargilari bertaraf etmeye yönelik kismen savunmaci bir üslup tasir. Bununla birlikte yetismesi, aile cevresi, günlük hayat ve egitim müesseselerine iliskin olarak da ilgiye deger bilgiler icerir.
Bu kitabin ikinci kismini olusturan siyas icerikli yazilar ise karsimiza cesitli acilardan Ruznamedekinden farklilasmis bir Halil Halid portresi cikariyor. Ruznamede zaman zaman hissiyatina maglup olan yazar, kazandigi tecrübelere paralel olarak, dönemin siyas olaylarina ve Ingilizlerin emperyalist siyasetlerine objektif ve elestirel bir yaklasim sergiliyor.